Tổng quan

Cuộc cách mạng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe ngày nay là trao quyền cho khách hàng, giúp mọi người có được sự lựa chọn dịch vụ mà họ mong muốn. Tuy nhiên, ngành chăm sóc sức khỏe vẫn còn đang phải đối mặt với nhiều thách thức và chưa thoả mãn các nhu cầu này của khách hàng.

Để có thể cung cấp cho khách hàng những trải nghiệm tốt nhất, các đơn vị cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cần tìm được các thách thức thực tế đang diễn ra trong ngành cũng như những điểm có thể đột phá để phát triển.

Lĩnh vực chăm sóc sức khỏe đang trải qua quá trình chuyển đổi là một thực tế không thể phủ nhận. Để đối mặt với tình trạng các bệnh mãn tính kéo dài, chi phí tốn kém và dân số già hóa, một mặt khuyến khích áp dụng các công nghệ tiên tiến để giải quyết những thách thức này, mặt khác cần phải có một mô hình chăm sóc sức khỏe phù hợp. Hướng tới cách tiếp cận chăm sóc chủ động và dự phòng đòi hỏi phải có những hiểu biết lâm sàng sâu sắc, dựa trên dữ liệu được xử lý để bác sĩ đưa ra các quyết định tiên lượng, chẩn đoán kịp thời.

Thiếu hụt về giáo dục và đào tạo: sự thành thạo về chuyên môn, kỹ thuật là yếu tố quyết định chất lượng trong bất kỳ một hệ thống chăm sóc sức khỏe nào. Cán bộ, viên chức làm công tác về QLCL BV chưa được tham gia các lớp đào tạo về QLCLBV cho nên nghiệp vụ chuyên môn về QLCLBV còn nhiều hạn chế. 

Tại các phòng khám lớn như Bệnh viện một chương trình chuẩn, ứng với các bậc đào tạo đại học, sau đại học,…được xây dựng nhằm đảm bảo những nhân sự thành thạo. Ngược lại, hầu hết các phòng khám nhỏ đều xây dựng dựng hệ thống đảm bảo chất lượng của nhân sự làm việc tại cơ sở còn yếu kém, điều này cũng dẫn đến sự thiếu hụt nhân sự như đã nêu trên.Điều này chứng tỏ một nhu cầu hết sức thiết yếu và khẩn cấp trong chiến lược về đào tạo.

Thiếu chất lượng, tiêu chuẩn và sự đánh giá công nhận: Ngành chăm sóc sức khỏe Việt Nam hiện nay có nhiều cơ hội lẫn thách thức. Để theo kịp xu hướng 4.0, chúng ta cần cập nhật về thị trường và công nghệ liên tục, vì vậy đòi hỏi phải có những những chương trình để đảm bảo chất lượng cho phòng khám. Tại các bệnh viện lớn phải đáp ứng các quy định được nhà nước triển khai, những quy định này được phát triển, bổ sung, cập nhật bởi những chuyên gia. Ngược lại, việc tiếp cận hệ thống đảm bảo chất lượng và được đánh giá công nhận tại các cơ sở chăm sóc sức khỏe có sự khác biệt khá lớn, chỉ một số ít các cơ sở có quy định bắt buộc về các vấn đề đảm bảo chất lượng và đáp ứng các tiêu chuẩn tối thiểu về chất lượng, những phòng khám khác cung cấp dịch vụ thấp và kém chất lượng. Mặc dù tiêu chuẩn quốc gia về hệ thống đảm bảo chất lượng đã đem lại nhiều lợi ích, nhiều phòng khám không có nguồn lực và kinh nghiệm để thực hiện, phát triển và vạch ra lộ trình để triển khai các hoạt động ngoại kiểm, vấn đề này sẽ ảnh hưởng tiêu cực, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe. 

Công tác cải tiến chất lượng bệnh viện là mục tiêu cần chú trọng ưu tiên hàng đầu, nhưng để thực hiện  cho việc kiểm tra, đánh giá chất lượng cải tiến trong toàn bệnh viện theo đúng “ Bộ tiêu chí đánh giá chất lượng bệnh viện” thì bệnh viện còn phải nỗ lực nhiều hơn nữa (do điều kiện còn nhiều khó khăn). Vì vậy để thực hiện được đầy đủ  theo một số tiêu chí theo Bộ tiêu chí là rất khó khăn.  Hơn nữa đội ngũ cán bộ, viên chức làm công tác về QLCL BV chưa được tham gia các lớp đào tạo về QLCL BV cho nên nghiệp vụ chuyên môn về QLCL BV còn nhiều hạn chế.  

Sự bùng nổ nguồn vốn đầu tư nước ngoài: Hệ thống bệnh viện tại Việt Nam cần được nâng cấp cả về cơ sở vật chất, trang thiết bị và dịch vụ. Những khoảng cách y tế hiện tại tạo cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài vào để tăng cường cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và nâng cao hiệu quả cũng như chất lượng dịch vụ. Sự nới lỏng về quy định đầu tư nước ngoài đã thu hút nguồn vốn đầu tư vào Việt Nam. Một số hợp đồng đầu tư đáng chú ý như Tập Đoàn Y Khoa Tâm Trí nhận 25 triệu đô từ quỹ đầu tư VinaCapital. Tập đoàn Taisho của Nhật Bản sáp nhập với Công ty Dược Hậu Giang với giá 150 triệu đô. Vào tháng 8/2020, VinaCapital đã đầu tư 26.7 triệu đô vào Bệnh Viện Đa Khoa Quốc Tế Thu Cúc. Điều này có tác động đến sự cạnh tranh trực tiếp đối với các doanh nghiệp trong nước. Nhưng bên cạnh đó, mặc dù lĩnh vực chăm sóc sức khỏe ở Việt Nam rất hấp dẫn, nhưng các rào cản về chính sách và khung pháp lý yếu vẫn tiếp tục là thách thức đối với các nhà đầu tư nước ngoài thiếu kinh nghiệm.

Bên cạnh những thách thức nêu trên còn rất nhiều những khó khăn của ngành đang cần nỗ lực thay đổi. Thứ nhất là thói quen các bác sỹ, chuyên gia y tế và bệnh nhân trong việc sử dụng tài liệu giấy. Thứ hai, các quy trình hành chính rườm ra và phức tạp làm chậm việc áp dụng kỹ thuật số, ví dụ việc ứng dụng chữ ký điện tử trong thanh toán bảo hiểm y tế quốc gia. Thứ ba, các hệ thống CNTT y tế vẫn chưa chia sẻ dữ liệu người bệnh với nhau, liên quan đến vấn đề bảo mật thông tin, hồ sơ sức khỏe. Các bệnh viện cũng sử dụng những giải pháp, phần mềm khác nhau nên việc kết nối dữ liệu với nhau sẽ là một thách thức tương đối lớn.

Thực tế, lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam hiện chưa phát triển tương xứng với tiềm năng của nó, vốn đầu tư thu hút được ít hơn đáng kể so với các lĩnh vực liên quan như thanh toán hoặc thương mại điện tử.

Chính phủ Việt Nam đang thúc đẩy chương trình số hóa tại các bệnh viện và phòng khám trên cả nước. Các giải pháp thông minh đang được khuyến khích mạnh mẽ, như sử dụng các công nghệ dữ liệu lớn (big data), trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây và công nghệ di động để giúp giảm bớt tình trạng quá tải của các bệnh viện công và nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh. Mới đây, thông qua Luật Đầu tư sửa đổi 2020 số 61/2020/QH14 gồm 7 chương và 77 Điều, có hiệu lực từ ngày 01/01/2021, nhằm khuyến khích đầu tư vào 5 lĩnh vực trọng điểm bao gồm y tế. Các dự án thuộc các lĩnh vực này sẽ được hưởng lợi từ ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn giảm tiền thuê đất và hỗ trợ tín dụng.

Nhìn chung, các giải pháp này khẳng định cam kết của Chính phủ Việt Nam trong việc tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi, hấp dẫn các nhà đầu tư, đồng thời để đáp ứng nhu cầu trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe đang ngày càng phát triển.

Lê Phượng