Để hiểu về khái niệm vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học thì trước tiên chúng ta cần phải hiểu vệ sinh an toàn thực phẩm là gì?
Có thể hiểu một cách đơn giản, vệ sinh an toàn thực phẩm là việc bảo đảm thực phẩm không gây hại đến sức khỏe và tính mạng con người. Đó là quá trình bảo đảm thực phẩm không bị hư hỏng, không chứa các tác nhân lý, hóa, sinh học hoặc tạp chất quá giới hạn cho phép, không phải là sản phẩm của các động, thực vật bị bệnh có thể gây hại cho sức khỏe con người.
Từ khái niệm trên chúng ta có thể suy ra rằng, vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học là quá trình mà nhà trường bảo đảm thực phẩm luôn trong tình trạng sạch sẽ, an toàn và chất lượng nhằm bảo đảm sức khỏe cho các em học sinh.
Hiện nay không chỉ người tiêu dùng cảnh giác với thực phẩm bẩn mà Nhà nước cũng đặc biệt quan tâm đến vấn đề an toàn thực phẩm, nhất là vấn đề bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học, bởi lẽ đối tượng sử dụng và tiêu thụ thực phẩm ở đây là trẻ nhỏ, học sinh với sức đề kháng còn yếu. Chính vì thế mà việc đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm tại trường học càng là vấn đề lớn không chỉ riêng nhà trường, phụ huynh học sinh mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với toàn xã hội.
Nhận thấy được sự cần thiết và cấp bách của vấn đề này, Nhà nước đã ban hành những văn bản, nghị định, thông tư quy định việc bảo đảm các điều kiện về an toàn thực phẩm trong trường học như sau:
Cụ thể, theo Điều 6, Thông tư liên tịch số 13/2016/TTLT-BYT-BGDĐT có quy định:
“Điều 6. Bảo đảm các điều kiện về an toàn thực phẩm
1. Trường học có bếp ăn nội trú, bán trú
a) Bảo đảm các điều kiện cơ sở vật chất về an toàn vệ sinh thực phẩm theo khoản 1, khoản 2, khoản 3, mục VI và yêu cầu vệ sinh đối với hoạt động bảo quản, chế biến thực phẩm theo khoản 5 của Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN 07:2010/BYT) phòng chống bệnh truyền nhiễm trong các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân ban hành kèm theo Thông tư số 46/2010/TT-BYT;
b) Bếp ăn, nhà ăn (khu vực ăn uống), căng tin trong trường học bảo đảm theo quy định tại Điều 4 Thông tư số 30/2012/TT-BYT ngày 05 tháng 12 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định về điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm đối với cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, kinh doanh thức ăn đường phố;
c) Đối với người làm việc tại nhà ăn, bếp ăn trong trường học phải bảo đảm các yêu cầu về sức khỏe theo quy định Thông tư số 15/2012/TT-BYT ngày 12 tháng 9 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định về điều kiện chung bảo đảm an toàn thực phẩm đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm
2. Đối với các trường học không có bếp ăn nội trú, bán trú ký hợp đồng với các cơ sở có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm để cung cấp thức ăn cho học sinh; căng tin của nhà trường phải bảo đảm yêu cầu tại điểm b khoản 1 Điều này.”
Theo đó, cần có các điều kiện sau để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học:
Qua đó chúng ta có thể thấy những quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học vô cùng chặt chẽ và cần tuân thủ nghiêm túc để bảo đảm an toàn tuyệt đối cho các em học sinh.
Có một số loại thực phẩm an toàn ở dạng tự nhiên, chẳng hạn như trái cây và rau quả, thông thường chỉ cần rửa kỹ bằng nước sạch.
Tuy nhiên, một số loại thực phẩm không an toàn cho đến khi chúng được chế biến theo một cách cụ thể. Một ví dụ điển hình là sữa. Sữa tiệt trùng tốt hơn nhiều cho chúng ta và tiêu thụ an toàn hơn sữa tươi. Do đó, hãy luôn xem xét khi nào thực phẩm đã được chế biến để đảm bảo an toàn và điều này có thể cải thiện tính an toàn của thực phẩm như thế nào.
Điều đặc biệt quan trọng đối với thực phẩm sống, chẳng hạn như thịt, phải được nấu chín kỹ để đảm bảo rằng tất cả vi khuẩn, vi rút và vi trùng đều bị tiêu diệt hoàn toàn.
Thực phẩm phải đạt đến nhiệt độ cốt lõi 75°C. Để kiểm tra nhiệt độ của thực phẩm trong suốt, hãy sử dụng nhiệt kế hoặc đầu dò sạch sẽ cho phép bạn đọc nhiệt độ của thực phẩm.
Thực phẩm đã nấu chín, để ngoài trời ở nhiệt độ phòng, có vi trùng trên đó có thể sinh sôi ở nhiệt độ phòng. Vì vậy, thức ăn đã nấu chín không nên để bên ngoài quá 2 giờ. Nếu để bên ngoài quá 2 giờ thì phải vứt bỏ.
Nếu bạn định bảo quản thực phẩm đã nấu chín, bạn phải làm như vậy trong điều kiện mát mẻ, chẳng hạn như trong tủ lạnh. Thực phẩm trong tủ lạnh nên được giữ ở nhiệt độ từ 0°C đến 5°C, do đó tủ lạnh nên được đặt ở 3°C hoặc 4°C.
Điều quan trọng là không được cất giữ một phần lớn thực phẩm đã nấu chín trong một tủ lạnh, vì những phần lớn sẽ ngăn thực phẩm nguội đến lõi nhanh nhất. Thực phẩm phải được làm nguội đến lõi. Nếu thực phẩm không được làm lạnh lõi, vi khuẩn sẽ có điều kiện sinh sôi và làm ô nhiễm thực phẩm. Vì vậy, chỉ an toàn để ăn thực phẩm đã nấu chín nếu chúng đã được bảo quản đúng cách.
Việc hâm nóng thức ăn đã nấu chín phải được thực hiện kỹ lưỡng, để đảm bảo thức ăn luôn nóng trong suốt đường ống để tiêu diệt bất kỳ vi khuẩn nào có thể phát triển. Do đó, thực phẩm phải được làm nóng và đạt đến nhiệt độ cốt lõi là 75°C.
Thức ăn đã nấu chín không được tiếp xúc với thức ăn sống. Ví dụ, sử dụng thớt để thái thịt sống và sau đó sử dụng cùng một chiếc thớt để chế biến thức ăn chín sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn từ thịt sống truyền sang thức ăn chín, dẫn đến lây nhiễm chéo. Điều này có thể rất nguy hiểm.
Điều quan trọng là phải rửa tay trước khi nấu ăn, giữa các công việc nấu nướng và sau khi nấu ăn, để giảm cơ hội cho vi khuẩn từ tay truyền vào thực phẩm.
Nước rửa tay có thể hữu ích để rửa tay, nhưng nó không hiệu quả bằng xà phòng và nước nóng. Đảm bảo bạn đang rửa tay đúng cách và kỹ lưỡng.
Tất cả các bề mặt, thiết bị, dụng cụ và khu vực tiếp xúc với thực phẩm phải được làm sạch hoàn toàn để đảm bảo không thể xảy ra nhiễm chéo giữa các thực phẩm và đảm bảo vi trùng từ khu vực xung quanh không thể lây nhiễm sang thực phẩm.
Đảm bảo nơi làm việc của bạn không cho phép côn trùng, động vật gặm nhấm hoặc động vật xâm nhập vào cơ sở. Thực phẩm phải được bảo quản ở những nơi không có côn trùng hoặc động vật khác xâm nhập, chẳng hạn như đồ đựng kín.
Nước an toàn là điều cần thiết. Nước là cần thiết khi chế biến thức ăn, từ rửa trái cây và rau quả đến đun sôi thức ăn.
Trên đây là những quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học mà ISOCERT muốn chia sẻ đến Quý bạn đọc. Hy vọng sẽ cung cấp những thông tin bổ ích giúp các bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này. Nếu trong quá trình tìm hiểu, bạn đọc có điều gì thắc mắc về đảm bảo vệ an toàn thực phẩm trong nhà trường thì hãy liên hệ cho chúng tôi qua hotline 0976.389.199 hoặc website isocert.org.vn để được giải đáp nhanh chóng nhất!