Tổng quan

Vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học là gì?

Để hiểu về khái niệm vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học thì trước tiên chúng ta cần phải hiểu vệ sinh an toàn thực phẩm là gì?

Có thể hiểu một cách đơn giản, vệ sinh an toàn thực phẩm là việc bảo đảm thực phẩm không gây hại đến sức khỏe và tính mạng con người. Đó là quá trình bảo đảm thực phẩm không bị hư hỏng, không chứa các tác nhân lý, hóa, sinh học hoặc tạp chất quá giới hạn cho phép, không phải là sản phẩm của các động, thực vật bị bệnh có thể gây hại cho sức khỏe con người.

Từ khái niệm trên chúng ta có thể suy ra rằng, vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học là quá trình mà nhà trường bảo đảm thực phẩm luôn trong tình trạng sạch sẽ, an toàn và chất lượng nhằm bảo đảm sức khỏe cho các em học sinh.

Quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học

Hiện nay không chỉ người tiêu dùng cảnh giác với thực phẩm bẩn mà Nhà nước cũng đặc biệt quan tâm đến vấn đề an toàn thực phẩm, nhất là vấn đề bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học, bởi lẽ đối tượng sử dụng và tiêu thụ thực phẩm ở đây là trẻ nhỏ, học sinh với sức đề kháng còn yếu. Chính vì thế mà việc đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm tại trường học càng là vấn đề lớn không chỉ riêng nhà trường, phụ huynh học sinh mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với toàn xã hội.

Nhận thấy được sự cần thiết và cấp bách của vấn đề này, Nhà nước đã ban hành những văn bản, nghị định, thông tư quy định việc bảo đảm các điều kiện về an toàn thực phẩm trong trường học như sau:

• Thông tư 46/2010/TT-BYT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về vệ sinh phòng bệnh truyền nhiễm trong cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân do Bộ trưởng Bộ y tế ban hành ngày 29 tháng 12 năm 2010;
• Thông tư liên tịch số 13/2016/TTLT-BYT-BGDĐT quy định về công tác y tế trường học do Bộ y tế , Bộ giáo dục và Đào tạo ban hành ngày 12 tháng 5 năm 2016. 

Nội dung quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học

Cụ thể, theo Điều 6, Thông tư liên tịch số 13/2016/TTLT-BYT-BGDĐT có quy định:

“Điều 6. Bảo đảm các điều kiện về an toàn thực phẩm

1. Trường học có bếp ăn nội trú, bán trú

a) Bảo đảm các điều kiện cơ sở vật chất về an toàn vệ sinh thực phẩm theo khoản 1, khoản 2, khoản 3, mục VI và yêu cầu vệ sinh đối với hoạt động bảo quản, chế biến thực phẩm theo khoản 5 của Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN 07:2010/BYT) phòng chống bệnh truyền nhiễm trong các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân ban hành kèm theo Thông tư số 46/2010/TT-BYT;

b) Bếp ăn, nhà ăn (khu vực ăn uống), căng tin trong trường học bảo đảm theo quy định tại Điều 4 Thông tư số 30/2012/TT-BYT ngày 05 tháng 12 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định về điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm đối với cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, kinh doanh thức ăn đường phố;

c) Đối với người làm việc tại nhà ăn, bếp ăn trong trường học phải bảo đảm các yêu cầu về sức khỏe theo quy định Thông tư số 15/2012/TT-BYT ngày 12 tháng 9 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định về điều kiện chung bảo đảm an toàn thực phẩm đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm

2. Đối với các trường học không có bếp ăn nội trú, bán trú ký hợp đồng với các cơ sở có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm để cung cấp thức ăn cho học sinh; căng tin của nhà trường phải bảo đảm yêu cầu tại điểm b khoản 1 Điều này.”

Theo đó, cần có các điều kiện sau để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học:

• Nhà ăn/căn tin trong trường học phải được xây dựng thông thoáng, có đủ ánh sáng, cửa sổ phải có lưới để chống ruồi, nhặng, gián hoặc các côn trùng khác gây hại;
• Tường, trần nhà và sàn nhà ăn/căn tin trong trường học phải nhẵn, bằng phẳng và hạn chế các khe rãnh, góc cạnh, gờ dễ bám bụi, chất bẩn, đồng thời thuận tiện cho việc làm vệ sinh và khử trùng.
• Bàn ghế, dụng cụ và phương tiện trong nhà ăn/căn tin của trường học phải được làm bằng vật liệu dễ cọ rửa. 
• Có đầy đủ các phương tiện, trang thiết bị phục vụ cho việc vệ sinh và khử trùng.
• Các dụng cụ chứa thức ăn và sử dụng để ăn uống trong nhà ăn/căn tin phải được làm bằng vật liệu dễ làm vệ sinh và không thôi nhiễm yếu tố độc hại. Đồng thời, các dụng cụ này phải được vệ sinh và thay thế thường xuyên để đảm bảo an toàn cho học sinh.
• Phải có phương tiện bảo quản thực phẩm trong nhà ăn/căn tin của trường học.
• Có hệ thống cung cấp nước sạch, chỗ rửa tay với xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn. 
• Có phương tiện phân loại, thu gom và vận chuyển rác thải, thực phẩm, thức ăn thừa; đồng thời các dụng cụ chứa đựng rác phải được làm bằng những vật liệu chắc chắn, có nắp đậy và thuận tiện khi làm vệ sinh….
• Nhà bếp phải có hợp đồng về nguồn cung cấp thực phẩm an toàn, thực hiện đầy đủ các chế độ kiểm thực 3 bước và chế độ lưu mẫu thực phẩm trong 24 giờ. 
• Nhà bếp phải đảm bảo các yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm đối với cơ sở, thiết bị, dụng cụ và quy trình nấu nướng, chế biến theo nguyên tắc 1 chiều.
• Nhân viên phục vụ trong nhà ăn/căn tin phải được khám sức khỏe, cấy phân định kỳ ít nhất 1 năm 1 lần và phải có giấy chứng nhận đã tham gia tập huấn kiến thức về vệ sinh ATTP và bảo đảm thực hành tốt về khâu vệ sinh cá nhân…

Qua đó chúng ta có thể thấy những quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học vô cùng chặt chẽ và cần tuân thủ nghiêm túc để bảo đảm an toàn tuyệt đối cho các em học sinh.

10 điều quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm mà bạn cần biết

Chọn thực phẩm an toàn

Có một số loại thực phẩm an toàn ở dạng tự nhiên, chẳng hạn như trái cây và rau quả, thông thường chỉ cần rửa kỹ bằng nước sạch.

Tuy nhiên, một số loại thực phẩm không an toàn cho đến khi chúng được chế biến theo một cách cụ thể. Một ví dụ điển hình là sữa. Sữa tiệt trùng tốt hơn nhiều cho chúng ta và tiêu thụ an toàn hơn sữa tươi. Do đó, hãy luôn xem xét khi nào thực phẩm đã được chế biến để đảm bảo an toàn và điều này có thể cải thiện tính an toàn của thực phẩm như thế nào.

Nấu chín kỹ thực phẩm

Điều đặc biệt quan trọng đối với thực phẩm sống, chẳng hạn như thịt, phải được nấu chín kỹ để đảm bảo rằng tất cả vi khuẩn, vi rút và vi trùng đều bị tiêu diệt hoàn toàn.

Thực phẩm phải đạt đến nhiệt độ cốt lõi 75°C. Để kiểm tra nhiệt độ của thực phẩm trong suốt, hãy sử dụng nhiệt kế hoặc đầu dò sạch sẽ cho phép bạn đọc nhiệt độ của thực phẩm.

Ăn ngay sau khi nấu chín

Thực phẩm đã nấu chín, để ngoài trời ở nhiệt độ phòng, có vi trùng trên đó có thể sinh sôi ở nhiệt độ phòng. Vì vậy, thức ăn đã nấu chín không nên để bên ngoài quá 2 giờ. Nếu để bên ngoài quá 2 giờ thì phải vứt bỏ.

Bảo quản thực phẩm nấu chín cẩn thận

Nếu bạn định bảo quản thực phẩm đã nấu chín, bạn phải làm như vậy trong điều kiện mát mẻ, chẳng hạn như trong tủ lạnh. Thực phẩm trong tủ lạnh nên được giữ ở nhiệt độ từ 0°C đến 5°C, do đó tủ lạnh nên được đặt ở 3°C hoặc 4°C.

Điều quan trọng là không được cất giữ một phần lớn thực phẩm đã nấu chín trong một tủ lạnh, vì những phần lớn sẽ ngăn thực phẩm nguội đến lõi nhanh nhất. Thực phẩm phải được làm nguội đến lõi. Nếu thực phẩm không được làm lạnh lõi, vi khuẩn sẽ có điều kiện sinh sôi và làm ô nhiễm thực phẩm. Vì vậy, chỉ an toàn để ăn thực phẩm đã nấu chín nếu chúng đã được bảo quản đúng cách.

Hâm nóng kỹ thực phẩm đã nấu chín

Việc hâm nóng thức ăn đã nấu chín phải được thực hiện kỹ lưỡng, để đảm bảo thức ăn luôn nóng trong suốt đường ống để tiêu diệt bất kỳ vi khuẩn nào có thể phát triển. Do đó, thực phẩm phải được làm nóng và đạt đến nhiệt độ cốt lõi là 75°C.

Tránh tiếp xúc giữa thực phẩm sống và thực phẩm nấu chín

Thức ăn đã nấu chín không được tiếp xúc với thức ăn sống. Ví dụ, sử dụng thớt để thái thịt sống và sau đó sử dụng cùng một chiếc thớt để chế biến thức ăn chín sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn từ thịt sống truyền sang thức ăn chín, dẫn đến lây nhiễm chéo. Điều này có thể rất nguy hiểm.

Rửa tay trước khi chế biến thức ăn và trước khi ăn

Điều quan trọng là phải rửa tay trước khi nấu ăn, giữa các công việc nấu nướng và sau khi nấu ăn, để giảm cơ hội cho vi khuẩn từ tay truyền vào thực phẩm.

Nước rửa tay có thể hữu ích để rửa tay, nhưng nó không hiệu quả bằng xà phòng và nước nóng. Đảm bảo bạn đang rửa tay đúng cách và kỹ lưỡng.

Giữ tất cả các bề mặt nhà bếp sạch sẽ

Tất cả các bề mặt, thiết bị, dụng cụ và khu vực tiếp xúc với thực phẩm phải được làm sạch hoàn toàn để đảm bảo không thể xảy ra nhiễm chéo giữa các thực phẩm và đảm bảo vi trùng từ khu vực xung quanh không thể lây nhiễm sang thực phẩm.

Bảo vệ thực phẩm khỏi côn trùng, động vật gặm nhấm và các động vật khác

Đảm bảo nơi làm việc của bạn không cho phép côn trùng, động vật gặm nhấm hoặc động vật xâm nhập vào cơ sở. Thực phẩm phải được bảo quản ở những nơi không có côn trùng hoặc động vật khác xâm nhập, chẳng hạn như đồ đựng kín.

Sử dụng nước an toàn

Nước an toàn là điều cần thiết. Nước là cần thiết khi chế biến thức ăn, từ rửa trái cây và rau quả đến đun sôi thức ăn.

Trên đây là những quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học mà ISOCERT muốn chia sẻ đến Quý bạn đọc. Hy vọng sẽ cung cấp những thông tin bổ ích giúp các bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này. Nếu trong quá trình tìm hiểu, bạn đọc có điều gì thắc mắc về đảm bảo vệ an toàn thực phẩm trong nhà trường thì hãy liên hệ cho chúng tôi qua hotline 0976.389.199 hoặc website isocert.org.vn để được giải đáp nhanh chóng nhất!