Đo lường, đơn vị đo lường và các đơn vị đo cơ bản

Admin 03/12/2021

Đo lường là gì? Một số khái niệm liên quan đến đo lường

Theo Điều 3, Luật đo lường 2011:

“1. Đo lường là việc xác định, duy trì giá trị đo của đại lượng cần đo.

2. Hoạt động đo lường là việc thiết lập, sử dụng đơn vị đo, chuẩn đo lường; sản xuất, kinh doanh, sử dụng phương tiện đo, chuẩn đo lường; kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo, chuẩn đo lường; thực hiện phép đo; định lượng đối với hàng đóng gói sẵn; quản lý về đo lường; thông tin, đào tạo, tư vấn, nghiên cứu khoa học, ứng dụng và phát triển công nghệ về đo lường.

3. Hệ đơn vị đo quốc tế (viết tắt theo thông lệ quốc tế là SI) là hệ thống đơn vị đo có tên gọi, ký hiệu và quy tắc thiết lập các đơn vị ước, bội cùng với quy tắc sử dụng chúng được Đại hội cân đo quốc tế chấp thuận.

4. Chuẩn đo lường là phương tiện kỹ thuật để thể hiện, duy trì đơn vị đo của đại lượng đo và được dùng làm chuẩn để so sánh với phương tiện đo hoặc chuẩn đo lường khác.

Chất chuẩn là một loại chuẩn đo lường đặc biệt có độ đồng nhất và ổn định nhất định đối với một hoặc một số thuộc tính. Chất chuẩn được sử dụng để hiệu chuẩn, kiểm định thiết bị, phương tiện đo, đánh giá phương pháp đo hoặc để xác định giá trị về thành phần, tính chất của vật liệu hoặc chất khác.

5. Phương tiện đo là phương tiện kỹ thuật để thực hiện phép đo.

6. Phép đo là tập hợp những thao tác để xác định giá trị đo của đại lượng cần đo.”

Vậy đơn vị đo lường là gì?

Đơn vị đo lường là đại lượng được sử dụng làm chuẩn thống nhất trên cả nước theo quy định của pháp luật nhằm xác định vật chất về mặt lượng (khối lượng, trọng lượng, kích thước…)

Đơn vị đo lường hợp pháp của nước ta được xây dựng phù hợp với Hệ đơn vị đo quốc tế SI đã được Đại hội cân đo quốc tế lần thứ XI thông qua và tiếp tục hoàn thiện, sửa đổi và bổ sung tại các đại hội sau đó.

Hệ đo lường quốc tế (viết tắt SI) là một hệ thống đo lường thống nhất được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Nó được ứng dụng trong các hoạt động kinh tế, thương mại, khoa học, công nghệ và giáo dục của phần lớn các nước trên thế giới ngoại trừ Liberia, Myanmar và Mỹ.

Các đơn vị đo cơ bản

Hệ đơn vị đo lường quốc tế gồm 7 đơn vị đo cơ bản. Các đơn vị đo cơ bản này là nền tảng cơ sở để từ đó các đơn vị khác được suy ra (dẫn xuất), chúng hoàn toàn độc lập với nhau.

TT	Đại lượng cơ bản	Đơn vị cơ bản
TT	Đại lượng cơ bản	Tên	Ký hiệu
1	độ dài	mét	m
2	khối lượng	kilôgam	kg
3	thời gian	giây	s
4	cường độ dòng điện	ampe	A
5	nhiệt độ *	kelvin	K
6	lượng chất	mol	mol
7	cường độ sáng	candela	cd

Các đơn vị đo dẫn xuất

Dưới đây là các đơn vị đo dẫn xuất có tên và ký hiệu riêng:

STT	Đại lượng dẫn xuất ISQ	Đơn vị dẫn xuất SI
STT	Đại lượng dẫn xuất ISQ	Tên riêng	Ký hiệu riêng	Biểu diễn theo đơn vị cơ bản và dẫn xuất SI
1	góc phẳng	radian	rad	rad = m/m =1
2	góc khối	steradian	sr	sr = m2/m2 = 1
3	tần số	héc	Hz	Hz = s-1
4	lực	niutơn	N	N = kg · m/s2
5	áp suất, ứng suất	pascal	Pa	Pa = N/m2
6	công, năng lượng	jun	J	J = N · m
7	công suất, dòng nhiệt	oát	W	W = J/s
8	điện tích	culông	C	C = a · s
9	hiệu điện thế	vôn	V	V = W/A
10	điện dung	fara	F	F = C/V
11	điện trở	ôm	Ω	Ω = V/A
12	điện dẫn	simen	S	S = Ω ̄ ¹
13	từ thông	vebe	Wb	Wb = V·s
14	mật độ từ thông	tesla	T	T = Wb/m²
15	độ tư cảm	henry	H	H = Wb/A
16	nhiệt độ Celsius	độ Celsius	ºC	ºC = K
17	quang thông	lumen	lm	lm = cd · sr
18	độ rọi	lux	lx	lx = lm/m²

Các đơn vị dẫn xuất khác

Đại lượng	Đơn vị		Cách viết khác
Đại lượng	Tên	Ký hiệu	Cách viết khác
1. Đơn vị không gian, thời gian và hiện tượng tuần hoàn
1.1		diện tích	mét vuông	m2
1.2		thể tích (dung tích)	mét khối	m3
1.3		vận tốc	mét trên giây	m/s
1.4		gia tốc	mét trên giây bình phương	m/s2
2. Đơn vị cơ
2.1		khối lượng theo chiều dài (mật độ dài)	kilôgam trên mét	kg/m
2.2		khối lượng theo bề mặt (mật độ mặt)	kilôgam trên mét vuông	kg/m2
2.3		khối lượng riêng (mật độ)	kilôgam trên mét khối	kg/m3
2.4		momen lực	niutơn mét	N · m	N m hoặc Nm
2.5		áp suất, ứng suất	pascal	Pa
2.6		độ nhớt động lực	pascal giây	Pa · s
2.7		độ nhớt động học	mét vuông trên giây	m2/s
2.8		lưu lượng thể tích	mét khối trên giây	m3/s
2.9		lưu lượng khối lượng	kilôgam trên giây	kg/s
3. Đơn vị nhiệt
3.1		nhiệt lượng riêng	jun trên kilôgam	J/kg
3.2		nhiệt dung	jun trên kelvin	J/K
3.3		nhiệt dung riêng (nhiệt dung khối)	jun trên kilôgam kelvin	J/(kg · K)	J/(kg K) hoặc J/(kgK)
3.4		mật độ dòng nhiệt (thông lượng nhiệt bề mặt)	oát trên mét vuông	W/m2
3.5		hệ số truyền nhiệt, hệ số tỏa nhiệt	oát trên mét vuông kelvin	W/(m2 · K)	W/(m2 K) hoặc W/(m2K)
3.6		hệ số dẫn nhiệt (độ dẫn nhiệt)	oát trên mét kelvin	W/(m · K)	W/(m K)
3.7		độ khuếch tán nhiệt	mét vuông trên giây	m2/s
4. Đơn vị điện và từ
4.1		cường độ điện trường	vôn trên mét	V/m	m kg/(s3A)
4.2		mật độ thông lượng điện (điện dịch)	culông trên mét vuông	C/m²	sA/m2
4.3		cường độ từ trường	ampe trên mét	A/m
4.4		công suất biểu kiến	vôn ampe	V · A	m2kg/s3
4.5		công suất kháng	var	var	m2kg/s3
5. Đơn vị ánh sáng và bức xạ điện từ có liên quan
5.1		năng lượng bức xạ	jun	J
5.2		công suất bức xạ (thông lượng bức xạ)	oát	W
5.3		cường độ bức xạ	oát trên steradian	W/sr
5.4		độ chói năng lượng	oát trên steradian mét vuông	W/(sr · m²)
5.5		năng suất bức xạ	oát trên mét vuông	W/m²
5.6		độ rọi năng lượng	oát trên mét vuông	W/m²
5.7		độ chói	candela trên mét vuông	cd/m²	cd/m²
5.8		quang thông	lumen	lm	cd
5.9		lượng sáng	lumen giây	lm · s	cd · s
5.10		năng suất phát sáng (độ trưng)	lumen trên mét vuông	lm/m²	cd/m2
5.11		độ rọi	lux	lx	cd/m2
5.12		lượng rọi	lux giây	lx · s	s · cd/m2
5.13		độ tụ (quang lực)	điôp	D	m-1
6. Đơn vị âm
6.1	tần số âm		héc	Hz	s-1
6.2	áp suất âm		pascal	Pa	kg/(m s2)
6.3	vận tốc truyền âm		mét trên giây	m/s
6.4	mật độ năng lượng âm		jun trên mét khối	J/m³
6.5	công suất âm		oát	W
6.6	cường độ âm		oát trên mét vuông	W/m2
6.7	trở kháng âm (sức cản âm học)		pascal giây trên mét khối	Pa · s/m3	Pas/m3
6.7	trở kháng cơ (sức cản cơ học)		niutơn giây trên mét	N · s/m	Ns/m3
7. Đơn vị hóa lý và vật lý phân tử
7.1	nguyên tử khối		kilôgam	kg
7.2	phân tử khối		kilôgam	kg
7.3	nồng độ mol		mol trên mét khối	mol/m3
7.4	hóa thế		jun trên mol	J/mol
7.5	hoạt độ xúc tác		katal	kat

Trên đây là những chia sẻ của ISOCERT về đơn vị đo lường và các đơn vị đo lường được sử dụng phổ biến hiện nay. Hy vọng bài viết sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin bổ ích cũng như giải đáp những thắc mắc mà bạn đang gặp phải. Nếu còn điều gì chưa rõ hoặc muốn biết thêm thông tin về đo lường và các đại lượng đo, có thể liên hệ trực tiếp cho chúng tôi qua Hotline 0976.389.199 để được hỗ trợ nhanh nhất có thể!

Tham khảo thêm các dịch vụ mà ISOCERT cung cấp:

Bài viết liên quan

Cách đơn giản để gia tăng chất lượng sản phẩm

Nâng cao chất lượng sản phẩm là một trong những điều quan trọng nhất để đạt được tăng trưởng doanh số bán hàng và lợi nhuận trong dài hạn nhờ vào việc đạt được sự hài lòng của khách hàng và người tiêu dùng.

Lợi ích đích thực từ việc chứng nhận ISO

Những lợi ích mà chứng nhận hệ thống quản lý ISO (chứng nhận ISO) đem lại là gì? Và liệu nó có thật sự hữu ích cho công ty/doanh nghiệp? Hãy cùng tìm hiểu trong bài dưới đây.

Công bố hợp quy vật liệu xây dựng - Đưa vật liệu xây dựng sản xuất, nhập khẩu vào thị trường Việt Nam

Như thông tin đã biết, sản phẩm, hàng hóa trước khi đưa ra thị trường cần phải đạt yêu cầu về tiêu chuẩn (công bố hợp chuẩn/ công bố hợp quy sản phẩm) theo quy định của pháp luật. Điều này cũng là bắt buộc đối với loại hàng hóa vật liệu xây dựng.

Công bố hợp chuẩn: Hồ sơ và thủ tục chi tiết

Đứng trước những yêu cầu ngàng càng gắt gao của nền kinh tế thị trường, nền kinh tế hàng hóa bắt buộc phải có những bước chuyển mình để đáp ứng được nhu cầu, mong đợi của người tiêu dùng. Trong đó, Chất lượng sản phẩm, hàng hóa lưu thông trên thị trường hiện nay là vấn đề cốt lõi. Sản phẩm, hàng hóa trước khi được đưa ra lưu thông trên thị trường, bên cạnh các quy định pháp luật về quy trình sản xuất, chất lượng sản phẩm, nhãn mác hàng hóa,... thì việc thực hiện công bố cũng nằm trong các yêu cầu về đảm bảo chất lượng. Việc thực hiện công bố phù hợp tiêu chuẩn áp dụng (công bố hợp chuẩn) đem lại rất nhiều lợi ích cho doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, cho người tiêu dùng và cả các cơ quan quản lý, chức năng. Cùng ISOCERT tìm hiểu thêm về Công bố hợp chuẩn và các bước thực hiện để giúp doanh nghiệp công bố dễ dàng, nhanh chóng hơn.

Hiệu lực của bản tự công bố sản phẩm là bao lâu?

Trong xã hội hiện đại, việc đa dạng hóa các sản phẩm nhằm mở rộng thị trường kinh doanh là điều mà mọi doanh nghiệp hướng tới để phát triển và phát triển bền vững. Số lượng hàng hóa, sản phẩm tăng nhanh chóng mặt cũng đồng thời phải song hành với chất lượng của chúng được đảm bảo và cải tiến không ngừng nghỉ. Bởi lẽ người tiêu dùng là trung tâm cốt lõi của môi trường kinh doanh. Và thực tế là tất cả chúng ta đều mong muốn được trải nghiệm và sử dụng những sản phẩm tốt nhất và hơn thế nữa.

Tin tức và Sự kiện liên quan

Tổng Kết Chương Trình Đào Tạo Năng Lực Quản Lý Trong Ngành Sản Xuất

Chương trình đào tạo năng lực quản lý trong ngành sản xuất do ISOCERT tổ chức đã diễn ra thành công tốt đẹp, với sự tham gia và hưởng ứng của hơn 100 anh/chị quản lý của các doanh nghiệp

ISOCERT Đánh Giá ISO 9001:2015 Tại Công Ty Cổ Phần Phụ Gia PVC Xanh

Buổi đánh giá giúp Công ty CP Phụ Gia PVC Xanh thiết lập hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001, xây dựng nền tảng cho việc đạt chứng nhận sau này

ISOCERT Đánh Giá ISO 9001 Tại Công Ty Cổ Phần Starpoly

Thực hiện đánh giá ISO 9001 là bước tiến quan trọng, giúp Công ty Cổ phần Starpoly thành công hơn trong tương lai

Thông báo chuyển đổi ISO 22003-1:2022, thay thế ISO/TS 22003:2013

Chuyển đổi từ tiêu chuẩn ISO/TS 22003:2013 sang ISO 22003-1:2023 sẽ có tác động đến khách hàng làm chứng nhận ISO 22000, HACCP

Những điều cần lưu ý đối với khách hàng được chứng nhận ISO của ISOCERT

Thông báo về hướng dẫn sử dụng dấu chứng nhận trong văn bản tài liệu, quảng bá, bao bì sản phẩm; Đánh giá giám sát và duy trì hiệu lực của Giấy chứng nhận.